Manuele therapie
Inleiding
Een manueel therapeut is een fysiotherapeut die na zijn opleiding voor fysiotherapie een opleiding voor manuele therapie heeft gevolgd. Door het samenvoegen van wetenschap en ervaringen uit de praktijk heeft de manuele therapie een grote stap voorwaarts kunnen maken. Een Master Manueel Therapeut (MMT) heeft extra kennis opgedaan op het gebied van (wetenschappelijke) diagnostiek en therapie en manuele en communicatieve vaardigheden. Daarom is hij geschikt om cliënten met bewegingsgerelateerde problemen een oplossing te bieden. Manuele therapie wordt toegepast bij functiestoornissen van de gewrichten, spieren en/of zenuwen. Bewegingsbeperkingen gaan vaak samen met zowel pijn als met het slechter kunnen bewegen van die gewrichten. Dit heeft vaak weer invloed op de houding. Het doel van manuele therapie is aan de ene kant het beter laten bewegen van de gewrichten en aan de andere kant de houding en bewegingen te verbeteren. Hiervoor gebruikt de manueel therapeut een aantal specifieke technieken die in de gewrichten kunnen worden toegepast. De effecten van manuele therapie zijn vaak direct merkbaar: je voelt een verbetering van de bewegingsvrijheid en een afname van pijn. Het behandelprogramma van de manueel therapeut bestaat verder uit het geven van goede instructies, adviezen, begeleiding en inzicht in gezond bewegen.
Wanneer naar een manueel therapeut
Wanneer een gewricht slecht kan bewegen, of als dit pijnlijk is, kan manuele therapie uitkomst bieden. De effecten van manuele therapie zijn vaak direct na de behandeling merkbaar; gewrichten functioneren beter en bewegen gaat gemakkelijker. Voorbeelden van klachten die een manueel therapeut kan behandelen:
- hoofd- en nekpijn in combinatie met het slecht kunnen bewegen van de wervelkolom;
- nek- en schouderklachten met uitstraling naar de armen;
- lage rugklachten, al dan niet met uitstraling naar de benen;
- hoge rugklachten, al dan niet in combinatie met rib- en borstpijn;
- duizeligheid bij het bewegen van de nek;
- kaakklachten, al dan niet in combinatie met nekklachten;
- heupklachten
Al tijdens het onderzoek bij de eerste afspraak zal blijken of en hoe de specifieke klacht verholpen kan worden. Direct na de eerste afspraak is er dus duidelijkheid over de verdere behandeling.
Werkwijze manueel therapeut
Intake: snel duidelijkheid
Na een screening bestaat je eerste afspraak uit twee onderdelen: een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek. In het gesprek stelt de manueel therapeut vragen over de klachten; bijvoorbeeld hoe ze ontstaan zijn en wanneer ze toenemen of verminderen. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek, waarbij de manueel therapeut de houding en bewegingen beoordeelt en de gewrichten onderzoekt. Zo wordt vastgesteld waar de oorzaken van de klachten zitten. Samen met de patiënt beslist de manueel therapeut of manuele therapie zinvol is. Is dat niet het geval, dan bespreekt de manueel therapeut met de patiënt een aanpak voor de verdere behandeling. Zo wordt direct duidelijk na de eerste afspraak wat het vervolg is.
Behandeling: effectieve therapie
Het doel van de therapie is zowel het herstellen of verminderen van de functiestoornissen en de pijn alsook het verbeteren van de vaardigheden in de dagelijkse activiteiten, het werk en in de sport. De manueel therapeut kent een aantal specifieke technieken die in de gewrichten kunnen worden toegepast, om de gewrichten beter te laten functioneren en de houding en bewegingen te verbeteren. Dit worden mobilisaties genoemd eventueel aangevuld met gedoseerde impulstechnieken oftewel manipulaties. Een mobilisatie is een repeterend toegepaste techniek, meestal in de beperkte bewegingsrichting. Een manipulatie is een mobilisatie in een eindstand, uitgevoerd met een gedoseerde snelheid met een korte impuls. Het is een zuiver passieve, voor een patiënt niet controleerbare beweging, waarbij een knappend geluid kan optreden. De meeste patiënten ervaren dit als een kortstondig, vreemd, maar niet pijnlijk gevoel. Aan het einde van een behandelserie stuurt de manueel therapeut een rapportage naar de huisarts en/of specialist.
Over de verwijzing en vergoeding
Sinds 1 januari 2006 is net als fysiotherapie de manuele therapie vrij toegankelijk. In de meeste gevallen is een verwijzing van de huisarts of specialist niet noodzakelijk. Middels een screening zal de therapeut beoordelen of u in aanmerking komt voor manuele therapie, waarop een intake en onderzoek kunnen volgen.
De manuele therapie wordt vergoed vanuit de aanvullende verzekering. De meeste zorgverzekeraars vergoeden maximaal 9 behandelingen manuele therapie per jaar. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw zorgverzekeraar.
Isabel Boerrigter is gediplomeerd master in de manuele therapie.
Bron: NVMT